Laatst kwam ik ze weer tegen, de woorden werkzaam en woonachtig. Voor mij zijn dit typische gevallen van ambtenarentaal. Zodra ik die twee tegenkom in een tekst, streep ik ze rigoureus weg. Natuurlijk leg ik jullie ook graag uit waarom ik dat altijd doe.
Laten we beginnen met ‘woonachtig’. Ik weet niet hoe jullie dat zien, maar ik moet altijd denken aan mensen die net doen of ze ergens wonen. Eigenlijk zitten ze onder een brug in een kartonnen doos en doen ze net alsof ze een huis hebben. Mijn kinderen bouwen op dit moment steeds hutten in onze woonkamer. Die richten ze dan helemaal in met hun eerste levensbehoeften: snoep, drinken, boekjes en de radio. Die zijn dan ook woonachtig aan het wezen. Het woord woonachtig doet mij denken aan ‘aapachtig’ en ‘mensachtig’, daar komt vast mijn verwarring door. En het klinkt gewoon stom.
Nu we het toch over wonen hebben: als je rondloopt in een niet nader te noemen ontzettend leuke grote woongigant, dan hoor je vaak spotjes van diezelfde woongigant (nooit teveel bijzinnen schrijven hoor mensen, daar word je tekst niet leesbaar van). In die spotjes zegt een juffrouw dit: ‘Hou je van wonen?’ en dan zegt ze dat je bij die winkel moet zijn voor allerlei leuke spullen voor je huis.
Daar word ik toch agressief van! Zelden heb ik van zo’n verstandige en bewuste afzender zulke baarlijke nonsens gehoord. Hoe kun je nou houden van iets wat je gewoon doet? Maak er dan ‘steeds je interieur veranderen en iedere keer nieuwe prulletjes aanschaffen’ van, want dat bedoelt ze volgens mij. Maar ja, dat zal dan wel weer te lang zijn. Of: ‘Hou je van iedere week nieuwe meubels kopen?’ Maar ‘Hou je van wonen’??? Dat kan echt veel beter!
Werkzaam?
Op naar mijn tweede veel voorkomende ergerniswoord. Vooral in sollicitatiebrieven en op cv’s komt dit veel voor. Mensen vinden het wel chique klinken denk ik, maar ik vind het vaag. Ik ben werkzaam. ‘Ja, eigenlijk voer ik geen klap uit, ik ben vooral de hele dag aan het internetten.’ Dat idee. ‘Ik werk niet echt hoor, ik ben werkzaam.’ Ik kan er niks mee.
Het lijkt me dus wel wat om een nieuw woord in het leven te roepen: ‘werkachtig’. Dat zijn mensen die van hun hobby hun werk hebben gemaakt. ‘Ja, ik ben werkachtig met mijn bedrijf als tekstverbeteraar.’ ‘Sinds ik ben gestopt als effectmakelaar ben ik alleen nog werkachtig. Ja, ik doe nu interieurdesign, veel leuker.’
‘Woonzaam’ slaat dan op die mensen die bij onze niet nader te noemen woongigant iedere maand nieuwe themakleuren komen ‘shoppen’. Want die mensen winkelen niet, die ‘shoppen’, dat is krek hetzelfde maar dan hipper. ‘Ben je graag woonzaam?’ kan die dame in het spotje dan vragen. Al klinkt woonzaam ook wel alsof je in een hutje op de hei woont, eenzaam wonen, de nieuwe trend voor antisocialen. ‘Nee, wij hebben een hutje op de Veluwe, lekker stil, wij houden niet van buren, we zijn liever woonzaam’.
Je ziet het dus: van vage kreten krijg ik niet alleen kromme tenen, maar soms ook inspiratie. Wil jij van je vage kreten af in je teksten? Kijk dan eens bij mijn schrijftrainingen!